Geschiedenis Noord-Holland
Holland was dit voornaamste gewest betreffende de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden (1588-1795). In 1795 werden de Bataafse Republiek uitgeroepen. Na een staatsgreep van 21 januari 1798 werden op 23 april 1798 de Acte over Staatsregeling aangenomen, waarmee de antieke gewestelijke grenzen radicaal werden gewijzigd. Een republiek werden onderverdeeld in 8 departementen betreffende zo veel mogelijk gelijke bevolkingsaantallen, waarbij Holland uiteenviel in:
het departement van Texel
dit departement betreffende de Amstel
het departement van een Delf
Daarnaast lagen verder het departement van een Schelde en Maas en dit departement betreffende de Rijn deels op Hollands grondgebied.
Uiteindelijk voldeed een nieuwe opstelling ook niet en na de instelling in 1801 betreffende het Bataafs Gemenebest werden het departement Holland ingesteld overeenkomstig de antieke gewestelijke grenzen aangaande Holland. In 1806 werden dit Bataafs Gemenebest vervangen via het Koninkrijk Holland. Dit jaar daarop werd dit departement Holland opgedeeld in het departement Amstelland (overeenkomend betreffende Noord-Holland) en het departement Maasland (overeenkomend betreffende Zuid-Holland). Nadat in 1811 dit Koninkrijk Holland bij dit Franse Keizerrijk werden gevoegd, werd Amstelland voor Utrecht gevoegd tot het département de la Zuyderzée - Zuiderzeedepartement - en werden Maasland omgedoopt tot département des Bouches-de-la-Meuse - Monden met de Maas.
Nadat een Fransen eind 1813 uit Holland gevlucht waren, bleef een rangschikking aanvankelijk ongewijzigd. Met een Grondwet aangaande 29 maart 1814 werden een departementen vervangen door provinciën ofwel landschappen. Zuiderzee en Monden met de Maas werden verenigd in de provincie Holland. Via minister Van Maanen werden in de grondwetcommissie nog een titel Holland en West-Friesland voorgesteld "om juiste verlangen aangaande achtenswaardige Noordhollanders ... toe te melden", maar het werd via een rest van een commissie verworpen.[twee]
Een nieuwe provincie kreeg in 1814 2 gouverneurs, wier ambtsgebied overeenkwam met een voormalige departementen Amstelland en Maasland. Vlieland en Terschelling gingen retour aangaande Friesland tot Holland, maar een deel over Hollands Brabant bleef voor Noord-Brabant en in 1815 werd tevens dit laatste Hollands Brabant, het Land met Altena, bij Noord-Brabant gevoegd. Uiteindelijk werden in 1820 een grens met Utrecht en Gelderland vastgesteld.
Om een dominantie te reduceren werd Holland bij een grondwetsherziening van 1840 in Noord- en Zuid-Holland gesplitst. De noodzakelijkheid hiertoe werden in Zuid-Holland ook niet gevoeld. In Noord-Holland gold dit wel in sterke mate wegens Amsterdam, dat in 1838 het provinciaal gerechtshof met zich voorbij zag gaan ten gunste over Den Haag. In West-Friesland was men bevreesd voor een overheersende positie met Amsterdam en drong men aan op het herstel met de verdeling zoals deze was tussen dit Noorder- en Zuiderkwartier wegens 1795. Hier werden echter niet met tegemoetgekomen. Na een Haarlemmermeer in 1855 was drooggelegd, werd deze voor Noord-Holland gevoegd, waarna Zuid-Holland in 1864 het grootste deel betreffende een gemeente Leimuiden ter compensatie kreeg toegewezen.
In 1942 werden een eilanden Vlieland en Terschelling bij de provincie Friesland ingedeeld.[3] Het voormalige eiland Urk maakte tot 1950 deel uit met Noord-Holland.
Rond 2010 tot 2012 was er enig tijd sprake over een samenvoeging betreffende een provincies Noord-Holland, Flevoland en Utrecht. In 2014 werden duidelijk dat die uitstippelen aangaande een baan bestaan.
Geografie Noord-Holland
Satellietfoto betreffende het Noorderkwartier, de IJsselmeerpolders en een deel betreffende Friesland
Noord-Holland bestaan grotendeels uit ons kopvormig schiereiland tussen de Noordzee, de Waddenzee en het IJsselmeer. In het zuiden grenst een provincie aan Zuid-Holland en Utrecht, in dit oosten via middel van de Houtribdijk en Hollandse Brug aan de provincie Flevoland en in het noorden via remedie van de Afsluitdijk aan de provincie Friesland.
De provincie kan worden onderverdeeld in een Krijg meer informatie noordelijk deel ("Hollands Noorderkwartier") en een zuidelijk deel, waarbij dit Noordzeekanaal (en voorheen dit IJ) wanneer grens fungeert.
Ten zuiden met het Noordzeekanaal liggen de stedelijke gebieden aangaande Amsterdam, Haarlem, de Haarlemmermeer met de luchthaven Schiphol en daarnaast dit Gooi, evenals ons dichtbevolkt gebied, maar met een landschappelijk totaal ander karakter (bosrijk en niet totaal vlak).
Ten noorden aangaande dit Noordzeekanaal bevinden zichzelf een Zaanstreek en overige, kleinere, segmenten en dorpen. Een dichtstbevolkte zone loopt tot wat voorbij een plaats Alkmaar. Er bevinden zich in dit deel betreffende een provincie tevens landelijker gebieden: Waterland, een omvangrijke droogmakerijen Schermer, Beemster, Wormer en Purmer en geheel in het noorden de Kop van Noord-Holland met het uitgestrekte West-Friesland, Wieringermeer, het voormalige eiland Wieringen en het waddeneiland Texel.
De westkust aangaande de provincie wordt grotendeels door duinen beschermd. Hier liggen bekende badplaatsen ingeval Zandvoort, IJmuiden, Wijk met Zee, Egmond met Zee en Bergen. Daar waar de duinen door de Noordzee waren verzwolgen, werden een Hondsbossche Zeewering aangelegd.
Een regio tussen Haarlem, Velsen (met allebei de zijden met dit Noordzeekanaal), Beverwijk en Alkmaar opgewonden Kennemerland. Ons deel over Kennemerland vormt een IJmond, betreffende een Hoogovens en overige industrie: dit is het westelijk gebied betreffende het Noordzeekanaal, met mits middelpunt een haven en sluizen betreffende IJmuiden. Ten noorden betreffende Kennemerland ligt de oude marktplaats Schagen en op de noordpunt van het schiereiland een marinehaven Den Helder, tegelijkertijd veerhaven wegens Texel.
Met een oostkust liggen historische steden mits Hoorn, Enkhuizen, Medemblik, Monnickendam en Edam en tevens dit eiland Marken en een opmerkelijke vissersplaats Volendam.
De voornaamste binnenwateren in Noord-Holland zijn dit IJ (heb je ons zeearm) en dit Noordzeekanaal betreffende een daarin, al dan ook niet via zijkanalen, uitmondende riviertjes Amstel, Zaan en Spaarne, en dit Noordhollandsch Kanaal en dit Amsterdam-Rijnkanaal.
Dialecten Noord-Holland
In Noord-Holland geraken meerdere dialecten gesproken. Landelijk geniet het Amsterdams de meeste bekendheid, het uitgezonderd in Amsterdam in steden mits Alkmaar, Purmerend en Hoorn heel wat is te horen, daar op deze plaats heel wat Amsterdammers wonen. Een meest typische dialecten vindt men op dit platteland. Op welke manier noordelijker men komt, op welke manier meer het lokale dialect aangaande de standaardtaal afwijkt; met name dit Tessels en het Wierings hebben ons enorm persoonlijk karakter.
Precies mits in overige dialectgebieden is ook in Noord-Holland sprake van ons teruggang over een dialecten. Toch zijn enkele dialecten alsnog opvallend vitaal. Met name het Volendams wordt ter plaatse nog enorm meestal gesproken. Overige dialecten, zoals het Aalsmeers, bestaan nagenoeg verdwenen.
Dit IJ is vanouds een barrière en dat blijkt verder uit een dialecten. De dialecten ten noorden bekijk dit blog van dit IJ bestaan de meest afwijkende.
Tussen dit IJ
Aalsmeers
Amsterdams (thans ook in Amsterdam-Noord, Alkmaar, Purmerend etc. te horen)
Goois
Haarlems
Zandvoorts
Een dialecten ten zuiden betreffende het IJ en Noordzeekanaal lijken meer op een dialecten betreffende Zuid-Holland en worden taalkundig ook dikwijls wanneer Zuid-Hollands beschouwd. Immers nemen de traditionele dialecten Aalsmeers en Zandvoorts ons overgangspositie in, betreffende ook Noord- ingeval Zuid-Hollandse kenmerken. De Gooise dialecten, welke intern vrij divers zijn, vallen in een Utrechtse groep.
Boven dit IJ
Zaans
Waterlands
Markens
Volendams
Kennemerlands
Egmonds (Derps)
West-Fries
Enkhuizens
Wierings
Tessels
Een dialecten betreffende vanouds geïsoleerde gemeenschappen ingeval Volendam, Egmond of een Waddeneilanden hebben ons enorm eigen ontwikkeling doorgemaakt en bestaan op enkele punten heel conservatief gebleven, daar waar ze zich op andere punten juist opvallend beschikken meer info hier over vernieuwd en daardoor zeer scherp met de omliggende dialecten bestaan gaan afwijken.
De rangschikking betreffende de dialecten boven dit IJ is problematisch en kan zijn aanleiding geweest tot meerdere polemieken in een taalwetenschap. Dikwijls kan zijn op een verwantschap betreffende het Fries gewezen: betreffende name de conservatievere dialecten (Tessels en Wierings) beschikken over veel achterbaks betreffende het Fries. Veel onderzoekers vermoedden ons Fries substraat: de oorspronkelijke taal zou Fries bestaan geweest. Het Hollands zou het Fries pas laat verdrongen beschikken over en heeft dit nooit helemaal mogen vervangen, waardoor Friese vormen en constructies nog voortleven in een dialecten. Alhoewel deze theorie veel aanhang heeft, is ze door verschillende taalkundigen betreffende de hand gewezen en zullen de Friese vormen eerder op ontlening en toeval berusten.[bron?]
Recreatie Noord-Holland
Recreatie Noord-Holland NV is ons overheids-NV, opgericht op 1 juli 2004, betreffende de Provincie Noord-Holland wanneer enige aandeelhouder. Een organisatie zorgt in opdracht over de besturen over de recreatieschappen wegens de ontwikkeling, vatbaarheid, dit beheer en onderhoud over zes recreatiegebieden in Noord-Holland: Dit Twiske, Alkmaarder en Uitgeestermeer, Geestmerambacht[4], Spaarnwoude, Landschap Waterland en Groengebied Amstelland.
Natuur Noord-Holland
In Noord-Holland bestaan 2 omvangrijke nationale parken: het Krijg meer informatie Nationaal Park Duinen over Texel (de hele westzijde met Texel) en dit Nationaal Park Zuid-Kennemerland (de brede duinstrook betreffende Zandvoort tot in IJmuiden/Velsen).
Tevens zijn daar in Noord-Holland een tiental verschillende door Natura 2000 aangewezen beschermde natuurgebieden, waaronder dit Noordhollands Duinreservaat (aangaande Wijk met Zee tot Schoorl), de Schoorlse Duinen en een Amsterdamse Waterleidingduinen (tussen Zandvoort en Noordwijk in Zuid-Holland).
Ten slotte bestaan er in Noord-Holland alsnog vele overige grotere en kleinere natuurgebieden, bijvoorbeeld dit Goois Natuurreservaat, de Hulk, dit kijk op deze site Naardermeer, het Balgzand en een Loterijlanden.[6]
Natuurbeheer in Noord-Holland vindt o.a. plaats door Vereniging Natuurmonumenten, Landschap Noord-Holland en Staatsbosbeheer.
Politiek Noord-Holland
1rightarrow blue.svg Zie Politiek in Noord-Holland wegens het hoofdartikel aan dit thema.
Gemeenten Noord-Holland
Noord-Holland is van 2016 ingedeeld in 48 gemeenten.
Aalsmeer
Alkmaar
Amstelveen
Amsterdam
Beemster
Bergen
Beverwijk
Blaricum
Bloemendaal
Castricum
Den Helder
Diemen
Drechterland
Edam-Volendam
Enkhuizen
Gooise Meren
Haarlem
Haarlemmerliede en Spaarnwoude
Haarlemmermeer
Heemskerk
Heemstede
Heerhugowaard
Heiloo
Hilversum
Hollands Kroon
Hoorn
Huizen
Koggenland
Landsmeer
Langedijk
Laren
Medemblik
Oostzaan
Opmeer
Ouder-Amstel
Purmerend
Schagen
Stede Broec
Texel
Uitgeest
Uithoorn
Velsen
Waterland
Weesp
Wijdemeren
Wormerland
Zaanstad
Zandvoort